Blog
20.05.2020 Podatki
Świadczenie postojowe – niezwykle popularne, niezwykle ryzykowne

Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców cieszy się niezwykle dużym zainteresowaniem. 

Jest to świadczenie w wysokości 2.080 zł albo 1.300 zł, które ma za zadanie rekompensować utratę przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Co bardzo istotne, a niewielu świadczeniobiorców zdaje się zwracać na to uwagę, świadczenie przysługuje przedsiębiorcom, u których w firmach nastąpił przestój w następstwie COVID-19. 

Zgodnie z przepisami ustawy: świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. Tak stanowi art. 15zq ust. 3 ustawy z dnia 7 marca 2020 r. – szczególne rozwiązania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. 

Ustawodawca nie sprecyzował niestety co należy rozumieć pod pojęciem „przestój”.  Na chwilę obecną dominuje stanowisko wskazujące, iż mowa tu zarówno o przedsiębiorcy, który wstrzymał się z prowadzeniem działalności na kilka dni, ale także o przedsiębiorcy, u którego w następstwie COVID nastąpił spadek liczby zamówień, oraz spadek obrotów.  Trudno na chwilę obecną przewidzieć jakie będzie stanowisko ZUS w tej sprawie. 

Kto może się ubiegać o świadczenie postojowe? 

Ze wsparcia mogą skorzystać dwie grupy przedsiębiorców: zarówno przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na zawieszenie firmy, jak i właściciele aktywnych firm.

aktywne firmy 

Kwotę 2.080 zł otrzyma przedsiębiorca, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r. i nie zawiesił tej działalności, a przychód z miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym złożył wniosek o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu, który uzyskał w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc. 

Przykład 

Przedsiębiorca składa pierwszy wniosek w kwietniu – aby otrzymać świadczenie postojowe –  w jego firmie powinien mieć miejsce przestój w następstwie COVID-19 a przychód z marca powinien być niższy o 15% od przychodu z lutego. 

Przykład 

Przedsiębiorca składa pierwszy wniosek w maju – aby otrzymać  świadczenie postojowe –  w jego firmie powinien mieć miejsce przestój w następstwie COVID-19 a przychód z kwietnia powinien być niższy o 15% od przychodu z marca.

Jednym z warunków ubiegania się o pomoc jest brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.  

firmy zawieszone

Właściciele firm, które są zawieszone mogą ubiegać się o świadczenie postojowe w sytuacji gdy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej przed 1 lutego 2020 r., ale zawiesili jej prowadzenie po 31 stycznia 2020 r. W tym przypadku także jednym z warunków ubiegania się o pomoc jest brak innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.  

Dla kogo mniej? 

Świadczenie postojowe w kwocie 1.300 zł przysługuje przedsiębiorcom, którzy rozliczają się w formie karty podatkowej i są zwolnieni z podatku VAT. 

3 x wypłata 

Świadczenie postojowe można uzyskać maksymalnie 3 razy. 

Wniosek o świadczenie postojowe (pierwszy wniosek) przedsiębiorcy składają na druku RSP-D – wniosek o świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą o świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą. https://www.zus.pl/documents/10182/3364052/RSP-D.pdf/337e56fe-1c60-70aa-eade-f1172ea3fe94

Kolejne wnioski składane są na formularzu RSP-DK – wniosek o świadczenie postojowe za kolejny okres w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą. https://www.zus.pl/documents/10182/3364052/RSP-DK_do+zapisu.pdf/4424dcba-8c85-a019-e729-aed4bc7bd62e

Świadczenia wypłacane są tylko na wniosek – brak złożonego wniosku jest równoznaczny z brakiem wypłaty.  

Przedsiębiorcy otrzymają świadczenie postojowe po raz kolejny (drugi i trzeci) nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty wcześniej przyznanego świadczenia postojowego. 

Niejasne przepisy

Składając wniosek o kolejne (drugie i trzecie) świadczenie postojowe przedsiębiorca świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia  składa oświadczenie o następującej treści „Oświadczam, że moja sytuacja materialna wykazana we wniosku o świadczenie postojowe nie uległa poprawie”. 

Zatem, zgodnie z przepisami wypłata kolejnego świadczenia przysługuje, jeśli sytuacja materialna przedsiębiorcy nie uległa zmianie. Żaden przepis przy tym nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem „sytuacja materialna nie uległa poprawie”. 

Na stronach ZUS znajdujemy jedynie bardzo lakoniczne wyjaśnienie: „Musisz złożyć oświadczenie, że Twoja sytuacja materialna wykazana we wcześniejszym wniosku nie uległa poprawie. Sam musisz ocenić czy Twoja sytuacja materialna uległa poprawie czy też nie. Przy ocenie powinieneś odnosić się do przychodu osiągniętego w miesiącu przed miesiącem poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku, na podstawie, którego po raz pierwszy otrzymałeś świadczenie postojowe.  To znaczy, że jeżeli np. pierwszy wniosek składałeś w kwietniu, to swoją obecną sytuację porównujesz do sytuacji z lutego. Nie musisz wykazywać spadku przychodów o kolejne 15%, ale Twoja sytuacja materialna powinna być porównywalna do tej z marca.”

Mając powyższe na uwadze, należałoby wskazać, że wniosek o kolejne świadczenie postojowe będą mogli złożyć przedsiębiorcy, którzy np. po raz pierwszy wnioskowali w kwietniu, kolejny wniosek składają w maju i przychód w miesiącu  kwietniu jest nie wyższy od przychodu z miesiąca marca. 

Niestety nie wiadomo czy niewielki wzrost przychodów np. o kilka czy kilkanaście złotych w stosunku do miesiąca poprzedniego uprawnia do wnioskowania o kolejne świadczenie. Wątpliwości są tym większe, iż ustawodawca posługuje się ogólnym sformułowaniem „przychody”, nie odwołując się bezpośrednio do przychodów ze sprzedaży towarów i usług. W praktyce np. wpływ środków na konto bankowe z tytułu refundacji, czy odsetek bankowych może pozbawić przedsiębiorcę prawa do wnioskowania o kolejne świadczenie. 

Przykład 

Przedsiębiorca w kwietniu złożył wniosek o świadczenie postojowe wskazując w treści wniosku RSP-D przychody osiągnięte w marcu i lutym. Spadek pomiędzy dwoma wskazanymi okresami był ponad 15%. Przychody w kwietniu kształtują się na poziomie niższym niż w marcu – przedsiębiorca może wnioskować o wypłatę kolejnego świadczenia postojowego. 

Przykład 

Przedsiębiorca w lutym 2020 r uzyskał przychód na poziomie 10.000 zł. W marcu ze względu na COVID-19 żadna usługa nie została wykonana, przychód w marcu wynosił 0 zł. Taka sama sytuacja utrzymywała się w kwietniu, przychody są nadal na poziomie 0 zł. Przedsiębiorca może wnioskować o kolejne świadczenie postojowe. Wg stanowiska ZUS przedstawionego na stronie www nie jest wymagane wykazywanie spadku przychodów o kolejne 15%. 

Jak poprawić wniosek, jeśli był w nim błąd?

We wnioskach mogą pojawiać się błędy. Mogą to być zarówno zwykłe pomyłki, jak np. niezaznaczenie właściwej kratki, jak i np. podanie przychodu w błędnej kwocie czy podanie nieprawidłowych danych identyfikacyjnych. Dlatego pamiętaj: zawsze podawaj we wniosku swoje aktualne dane do kontaktu. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przez ZUS znacznie ułatwi to kontakt i wyjaśnienie sprawy.

Jeżeli błąd zostanie dostrzeżony przez samego zainteresowanego (wnioskodawcę) powinien on jak najszybciej poinformować o tym ZUS. 

Błędny wniosek podlega wycofaniu; w jego miejsce powinien być złożony wniosek prawidłowy.  Aby wycofać wniosek, należy złożyć oświadczenie , w którym należy wskazać:  „Proszę o wycofanie mojego wniosku o świadczenie postojowe (RSP-D), złożonego dnia ……… , ze względu na błędne podanie ……………”. Takie oświadczenie można przekazać wg ZUS wyłącznie w postaci papierowej. Kolejnym krokiem jest złożenie nowego, poprawnego wniosku RSP-D w trybie korekty (należy zaznaczyć właściwy chekbox). 

W sytuacji gdy korekta dotyczy wniosku złożonego przed 1 maja 2020 r. – ponowny wniosek o świadczenie postojowe  można złożyć tylko w formie papierowej. Jeżeli zaś, korekta dotyczy wniosku złożonego od 1 maja 2020 r. , wówczas dokument można zarówno złożyć w formie papierowej, jak i za pośrednictwem  PUE ZUS. 

W pewnych przypadkach konieczne może być także ponowne złożenie wniosku RSP-DK. Taka konieczność pojawi się, gdy przedsiębiorca będzie ubiegał się o kontynuację świadczenia postojowego i przed korektą RSP-D wysłał wniosek o kolejną wypłatę. 

Zwrot nienależnie pobranych świadczeń

Na stronie internetowej ZUS już w chwili obecnej pojawiły się wytyczne „Jak zwrócić świadczenie postojowe?”

ZUS wyjaśnia, że jeżeli nastąpiła wypłata świadczenia postojowego w wyniku błędu, który skutkował tym, że świadczenie:

  • zostało przekazane na niewłaściwy rachunek i otrzymała je osoba, która nie złożyła wniosku,
  • zostało wypłacone, zanim został wycofany wniosek,
  • zostało wypłacone, zanim do ZUS został przekazany ponowny wniosek z prawidłowymi danymi, które spowodują zmianę wysokości świadczenia,

wówczas należy zwrócić do ZUS pełną kwotę otrzymanego świadczenia postojowego.  

Zwrot świadczenia powinien zostać dokonany na rachunek bankowy ZUS, z którego wypłacone było świadczenie.

W opisie przelewu należy wpisać:

  • „Zwrot świadczenia postojowego”,  
  • imię i nazwisko zgodne z danymi z przelewu z ZUS,
  • datę wpływu środków na konto.
świadczenie postojowe – praktyczne aspekty